?پرسش

❓این که در زیارت آل یاسین به اهل بیت می گوییم شما اول و آخر هستید « انتم الاول و الاخر» یا حضرت علی می گوید :« انا الاول و الاخر و الظاهر و الباطن» آیا گرفتار غلو نمیشویم و صفات خدایی را که می گوید « هو الاول و الاخر و الظاهر و الباطن» به اهل بیت نسبت نمی دهیم❕❕

?پاسخ?

❗️خداوند در توصیف خود می فرماید:

« او اول و آخر و ظاهر و باطن است و از هر چیزی آگاه است»

?حدید3

?توصیف خداوند به اول و آخر بودن اشاره لطیفی است به ازلیت و ابدیت او زیرا او وجودی بی انتهاست که هستی اش از درون ذات او است نه از بیرون تا پایان گیرد یا آغازی داشته باشد .بنابراین از ازل بوده و تا ابد خواهد بود .

?توصیف به ظاهر و باطن نیز تعبیر دیگری از احاطه وجودی او نسبت به همه چیز است .او از همه چیز ظاهرتر است چرا که آثارش همه جا را فرا گرفته و از همه چیز مخفی تر است چون که کنه ذاتش بر کسی روشن نیست زیرا وجودی نامحدود است و ما سواه همه محدود هستند .

?تفسیر نمونه ج23 ص297

?اگر در برخی تعابیر نسبت به اهل بیت خطاب اول و آخر و ظاهر و باطن شده است مقصود معنای دیگری غیر از آن معنایی است که در مورد خداوند به کار می رود.

❗️مرحوم ابن شهر آشوب از حضرت علی علیه السلام روایت می کند که فرمود:

« من اول و آخر و باطن و ظاهر هستم و من به هر چیزی عالم هستم …

?مرد اعرابی از این سخن حضرت تعجب کرد .امام در پاسخ فرمود:

« من اول هستم یعنی اولین نفری هستم که به پیامبر ایمان آوردم و من آخر هستم یعنی آخرین نفری هستم که به پیامبر نگاه کردم زمانی که او در لحد جای گرفته بود و من ظاهر هستم یعنی احکام و شرائع اسلام به وسیله من ظاهر می شود و من باطن هستم یعنی وجود من پر از علم است و من به همه چیز عالم هستم یعنی من عالم به هر آنچه هستم که خداوند رسولش را بر آن آگاه کرده است»

?مناقب ج2 ص385

?بحار الانوار ج39 ص347

?یا فرمود:

« من اول هستم یعنی اولین مسلمان و مومن به خدا و رسولش هستم و من آخر هستم یعنی آخرین نفری هستم که پیراهن را بر جنازه مبارک پیامبر پوشاند و دفنش کرد و من ظاهر و باطن هستم یعنی تمام علوم ظاهری و باطنی نزد من است»

?الاختصاص ص163

❗️اگر در زیارت آل یاسین نیز خطاب به اهل بیت می گوییم :« انتم الاول و الاخر»« شما آغاز و پایان هستید»

?مفاتیح نوین ص505

?معنایش آن است که دین الهی به وسیله شما آغاز می گردد و به وسیله شما پایان می گیرد.

?دانش نامه قرآن و حدیث ، ج9 ص533

?پیامبر گرامی فرمود:

« ای علی خداوند دین را با ما به پایان برده چنان که آن را با ما آغاز کرده است »

?امالی مفید ص251

?حضرت علی علیه السلام فرمود:

« خداوند اسلام را با ما آغاز کرد و با ما به پایان می برد»

?الاحتجاج ج1 ص544
ما تنها دو زیارت داریم که حدیث قدسی است یکی زیارت عاشورا ویکی زیارت آل یاسین پس مطالب این زیارت حدیث قدسی است وجای تردید در مطلب نداره.