تحقیق پایانی خانم زینب آل ناصری - مدرسه علمیه ریحانه النبی(ص) - شادگان - خوزستان
بررسی فقهی مرگ مغزی و پیوند اعضا از دیدگاه امامیه
نوع مستند : تحقیق پایانی

خوزستان - شادگان - ريحانةالنبي«سلام‌الله‌عليها» (مدرسه علمیه)

چکیده :
مرگ مغزی حالتی است که در آن ساقه ی مغز آسیب دیده و شخص فاقد هرگونه فعالیتی می گردد؛ براساس نظر پزشکان متخصص با چهار یا پنج دقیقه و قفه در رساندن خون واکسیژن به مغز انسان، مغز دچار مرگ بیولوژیک شده و مرگ ظاهری شخص تبدیل به مرگ بالینی قطعی می شود.در رابطه با تاریخچه ی پیوند اعضا می توان اینگونه بیان کرد که آثار به جای مانده از گذشتگان نشانگر آن است که عمل پیوند به زمان های بسیار دور برمی گردد.اما اینکه چه معیاری برای تشخیص مرگ مغزی مدنظر است؛ باید گفت که معیار تشخیص از نظر پزشکان تحقق معیارهای بالینی است و از نظر اکثر فقها عرف خاص می باشد.پیوند عضو از انسان زنده به خودش به دو شکل قابل تصور است 1- شخص در اثر سانحه ای عضوی از او بریده شود و در پی ترمیم آن برآید 2- عضوی از شخص با اجرای حکم قصاص قطع شود و در پی پیوند زدن آن عضو برآید.در حالت اول فقها حکم به جواز داده اند و دلیل آنها اصل برائت می باشد و برخی قائل به منع مطلق شده اند و دلیل آنها روایتی است که همگونی درزشتی را شرط دانسته است.پیوند به انسان دیگر هم یا عضو رئیسی است یا عضو غیر رئیسی ، اگر رئیسی باشد فقها حکم به حرمت داده چرا که منجر به هلاکت و مرگ شخص می گردد و نسبت به اعضای غیر رئیسی برخی حکم به جواز داده و آن را مشروط به عدم زیان دیدن شخص و رضایت صاحب عضو می دانند دلیل آنها بردادن حکم جواز، خیر خواهانه و ایثارگرانه بودن چنین عملی است به علاوه تقدیم حفظ جان برحرمت تعرض به تمامیت جسمانی می باشد. دلائل قائلین به منع : اول حرمت ضرر رساندن به نفس، دوم : حرمت مثله کردن، سوم : حرمت تغییر خلقت الهی است.دلائل جواز برداشت اعضا از مردگان : قاعده ی تزاحم؛ دلائل قائلین به حرمت برداشت اعضا از مردگان: روایاتی که دال بر احترام به میت، روایات دال برحرمت تمثیل میت، حرمت تأخیر در دفن میت.اکثر فقها نسبت به برداشت عضو از میت غیر مسلمان حکم به جواز داده و اذن شخص کافر را لازم نمی دانند در رابطه با کافر ذمی حکم به احتیاط و عدم تشرع بدن چنین میتی داده اند.برداشت عضو از حیوان حتی اگر نجس العین باشد هم اشکالی ندارد چون با عمل پیوند، عضو به تبعیت به طهارت خواهد بود.با توجه به مطالب ذکر شده اهمیت موضوع به وضوح دیده می شود اینکه بسیاری از مسائل پزشکی با امور دینی ما مختلط است و ما نیاز مبرم به آگاهی از این احکام داریم.به خوبی دی

کلیدواژه:مرگ،مرگ مغزی،پیوند اعضاء،مثله کردن.